Ngày 20/06/2022.
Hội Sân khấu trả lại tên Chùa Nghệ sĩ như ban đầu, sau hai ngày thay đổi bằng bảng "Nghĩa trang nghệ sĩ".
Chiều 20/6, bà Trịnh Kim Chi - Phó chủ tịch Hội sân khấu TP HCM - cho biết quyết định được đưa ra sau cuộc họp ban chấp hành - gồm ông Trần Ngọc Giàu, Chủ tịch Hội và ông Tôn Thất Cần, Phó Chủ tịch.
"Chúng tôi tiếp tục bàn bạc, tham mưu kỹ lưỡng với các bên trước khi có quyết định chính thức trong vài ngày tới về địa điểm di tích này", bà Trịnh Kim Chi nói.
Bảng "Nghĩa trang nghệ sĩ" được tháo gỡ sau hai ngày treo lên, trả hiện trạng cũ cho cổng Chùa Nghệ sĩ. Ảnh: Hà Nguyễn
Trước đó, hôm 18/6, bảng tên Chùa Nghệ sĩ được thay bằng tấm biển mới với tên Nghĩa trang nghệ sĩ, do Hội sân khấu TP HCM quản lý. Đại diện Hội lúc đó cho biết động thái này là do đơn vị của họ không có chức năng quản lý chùa.
Sự việc gây xôn xao trong giới sân khấu miền Nam lẫn khán giả. Bởi, ngoài việc Chùa Nghệ sĩ bị đổi tên, thời gian qua, Ban Ái hữu Nghệ sĩ (trực thuộc Hội) còn mời các sư dọn ra ngoài. Nghi lễ ở chùa như tụng kinh, thắp hương, mở đèn ở chánh điện... bị ngừng lại. Dù Hội cho biết phần nghĩa trang dành cho nghệ sĩ - nơi chôn cất và thờ tro cốt - vẫn được giữ nguyên, nhiều người lo ngại việc xóa bỏ ngôi chùa trong khuôn viên có thể khiến di tích dần biến mất trong tâm tưởng nhiều thế hệ. Nghệ sĩ Bạch Tuyết nói ngôi chùa vốn là di sản của tiền nhân, cơ quan chức năng nên tìm cách quản lý thay vì dời bỏ.
Cổng Chùa Nghệ sĩ ở quận Gò Vấp.
Ông Bùi Nguyễn Huy Hoàng - Chánh văn phòng Ủy Ban Nhân dân quận Gò Vấp - cho biết quận chưa nhận được văn bản thông báo nào từ Hội Sân khấu về việc đổi tên Chùa Nghệ sĩ. Sau khi nghe phản ánh từ dư luận, hôm 20/6, quận đã tổ chức đoàn xuống địa điểm này để khảo sát, nắm thêm thông tin. Ông Huy Hoàng nói: "Quận chưa từng bàn bạc về việc giữ lại hay di dời Chùa Nghệ sĩ. Nơi đây vốn là di tích quen thuộc với đông đảo người dân, mọi thay đổi cần được cân nhắc rất kỹ lưỡng".
Khu nghĩa trang trong Chùa Nghệ sĩ là nơi an nghỉ của nhiều tên tuổi huyền thoại, như nghệ sĩ Thanh Nga. Ảnh: Vũ Vũ
Chùa Nghệ sĩ (Nhựt Quang Tự, hoặc Phật Quang Tự) nằm ở địa chỉ 116/6 Thống Nhất, phường 11, quận Gò Vấp. Theo một số tư liệu, năm 1958, nghệ sĩ Phùng Há được Hội Nghệ sĩ Ái hữu Tương tế tài trợ mua đất làm nơi yên nghỉ cho nghệ sĩ cải lương. Sau khi bà Phùng Há mua mảnh đất 6.080 m2, gần 10 năm, chùa chưa được xây vì thiếu kinh phí.
Năm 1969, bầu Năm Công (Lê Minh Công) xin nghệ sĩ Phùng Há cho dựng am để tu hành. Năm 1970, sau khi am hoàn thành, bầu Năm Công quyết định bán vì không còn tiền trả nợ. Bầu Xuân (gánh Dạ Lý Hương) mua lại am với giá gần 100 cây vàng, xây thành chùa, một phần diện tích làm nơi mai táng của nhiều nghệ sĩ và thân nhân.
Hơn nửa thế kỷ, đây là nơi an nghỉ của nhiều tên tuổi nổi tiếng như soạn giả cải lương Hà Triều - Hoa Phượng, Thu An, nghệ sĩ Năm Châu, Phùng Há, Ba Vân, Út Trà Ôn, Thanh Nga, Hoàng Giang, Trường Xuân, Bảy Cao, Minh Phụng, Lương Tuấn, Lê Vũ Cầu, Lê Công Tuấn Anh... Tính đến năm 2008, khuôn viên nghĩa trang của chùa có 600 ngôi mộ, hơn 500 lọ cốt.
Mai Nhật